«Βαθύτερη Γνωριμία με τον Ιησού Χριστό»: Κατηχητικός κύκλος μελέτης του Κατά Λουκάν Ευαγγελίου στο πνευματικό κέντρο της Ι.Μ. Δημητριάδος και Αλμυρού (Οκτώβριος, 2024)
22/10/2024“Οικογένεια και Πίστη στον 21ο αιώνα”: Μία εκδήλωση από την Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης και την Agape Hellas (Οκτώβριος, 2025)
Διοργάνωση: Ιερά Μητρόπολη Θεσσαλονίκης – Agape Hellas / Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης / 5 Οκτωβρίου 2025
Σε μια κατάμεστη από κόσμο αίθουσα πραγματοποιήθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία η εκδήλωση «Οικογένεια και Πίστη στον 21ο αιώνα».
Οι ομιλητές, π. Βαρνάβας Γιάγκου, κ. Αλέξης Λάππας και κ. Ανδρονίκη Δράγου, προσέγγισαν το θέμα από διαφορετικές, αλλά αλληλένδετες οπτικές: της πίστης, της ψυχής και της ανθρώπινης σχέσης.
Η βραδιά ανέδειξε, μέσα από θεολογικό στοχασμό και ψυχολογικό βάθος, τη σημασία της οικογένειας ως τόπου αγάπης, φροντίδας και πνευματικής αναζήτησης στον σύγχρονο κόσμο.
π. Βαρνάβας Γιάγκου
Αυτό που ο π. Βαρνάβας Γιάγκου ανέδειξε με την ομιλία του είναι ότι η πίστη δεν είναι διανοητική παραδοχή του Θεού, αλλά βαθιά εμπιστοσύνη και προσωπική σχέση με τον ζώντα Θεό και δώρο του Αγίου Πνεύματος που μεταμορφώνει τον άνθρωπο και του δίνει νέο τρόπο υπάρξεως. Χωρίς αυτήν η ζωή του χριστιανού παραμένει επιφανειακή, συχνά όμοια με εκείνη του ανθρώπου που αρνείται τον Θεό.
Η πίστη είναι αυτή που καλεί τον άνθρωπο να επανεξετάσει τα κριτήρια των πράξεών του, όχι στο επίπεδο της ηθικής συμπεριφοράς, αλλά της βαθύτερης πρόθεσης και του υπαρξιακού νοήματος.
Και αυτό αφορά ιδιαίτερα τον γάμο και την οικογένεια, που συχνά βιώνονται χωρίς πνευματική βάση, και μάλιστα με ναρκισσιστικά ή εγωκεντρικά κριτήρια. Ο γάμος, εξάλλου, δεν αποτελεί κοινωνική αποκατάσταση ούτε «λιμάνι» που λύνει προβλήματα: Είναι μυστήριο μέγα, σχολείο αγάπης, ελευθερίας και δημιουργικότητας, όπου οι σύζυγοι καλούνται να ξεπεράσουν τη δυαδικότητα και να γίνουν φορείς καθολικής αγάπης.
Η πίστη είναι αυτή που δίνει νέο βάθος και στον έρωτα, ο οποίος παύει να είναι επιθυμία κατοχής και γίνεται αναζήτηση της αλήθειας του άλλου. Γιατί ο αληθινός έρωτας και η αγάπη απελευθερώνουν – θεώνουν – τον άνθρωπο και τον καθιστούν ικανό να βλέπει την ομορφιά πίσω από την ασχήμια, να αγαπά και να συγχωρεί.
Και ο ώριμος άνθρωπος, που έχει εμπειρία Θεού, δεν ζητά ικανοποίηση από τον άλλον, αλλά χαίρεται την παρουσία του ως ευλογία. Εξάλλου, χωρίς αναφορά στον Χριστό, ο γάμος και η οικογένεια παύουν να αποτελούν κοινωνία αγάπης και γίνονται πεδίο κόπου και φόβου. Είναι η πίστη μας αυτή που μάς “ανοίγει” στον Θεό και στους ανθρώπους. Μόνο έτσι η απώλεια του εαυτού γίνεται κέρδος, η αγάπη υπέρβαση, και ο άλλος πρόσωπο παραδείσου.
Highlights
«Η πίστη δεν είναι ιδεολογία. Είναι σχέση, εμπιστοσύνη και τρόπος υπάρξεως.»
«Ο γάμος δεν λύνει προβλήματα. Δημιουργεί ευκαιρίες για αγάπη, ελευθερία και ωρίμανση.»
«Ο έρωτας δεν είναι κατοχή. Είναι αναζήτηση της αλήθειας του άλλου.»
«Τον εαυτό μας τον βρίσκουμε μόνο όταν τον χάσουμε για χάρη του άλλου.»
«Χωρίς Χριστό, ο γάμος γίνεται σύμβαση. Με Εκείνον, γίνεται μυστήριο ζωής.»
Ανδρονίκη Δράγου
Με την ομιλία της αυτή η κ. Δράγου ανέδειξε τη βαθιά συνάφεια πίστης, φροντίδας και αγάπης μέσα από μια υπαρξιακή και ψυχολογική ματιά. Ξεκινώντας από τον «Ύμνο της Αγάπης» και τους λόγους του Αγίου Παϊσίου, τόνισε ότι πίστη και αγάπη συμπορεύονται: δεν μπορείς να αγαπήσεις χωρίς να πιστεύεις, ούτε να πιστεύεις χωρίς να αγαπάς. Στη ζωή της Εκκλησίας εξάλλου, οι αξίες δεν βιώνονται αφηρημένα, αλλά μέσα στις σχέσεις: τη σχέση μας με τον εαυτό μας, με τους άλλους, και με τον Χριστό. Και είναι τελικά ο τρόπος που σχετιζόμαστε αυτός που αποκαλύπτει τον τρόπο που πιστεύουμε.
Στάθηκε επίσης στη λέξη «φροντίδα» ως τρόπο ύπαρξης. Η φροντίδα ξεκινά από την προσωπική μέριμνα – για το σώμα, την υγεία, την ευθύνη, την τάξη – και ωριμάζει σε προσφορά: έτσι όταν δίνουμε κάτι αληθινά από τον εαυτό μας, αυτό επιστρέφει ως χαρά και εσωτερική πληρότητα. Η αληθινή φροντίδα όμως, προϋποθέτει αυτογνωσία – να αναγνωρίσω, δηλαδή, και να θέσω σε ενέργεια τα καλά μου στοιχεία, χωρίς ψευδοταπεινότητα ή άμυνα.
Με αναφορές στην ψυχιατρική και την αναπτυξιακή ψυχολογία, η κ. Δράγου υπογράμμισε ότι η πρώτη σχέση βρέφους–γονέα είναι αυτή που θεμελιώνει την εμπιστοσύνη και διαμορφώνει την ικανότητά μας για πίστη. Μέσα σε αυτό το έμπιστο πλαίσιο – την οικογένεια και την κοινότητα, «το χωριό που μεγαλώνει ένα παιδί» – γεννιούνται οι πρώτες εικόνες του Θεού και διαμορφώνεται η εσωτερική μας ευκαμψία να ανταποκρινόμαστε στις κρίσεις της ζωής. Διαπίστωσε επίσης ότι η αναζήτηση νοήματος είναι αυτή που συνοδεύει τον άνθρωπο από τα παιδικά «γιατί» έως τα ερωτήματα που έχουμε ως ενήλικες.
Η κ. Δράγου, τόνισε ότι η αγάπη δεν είναι απλώς θετικό συναίσθημα, αλλά αποτελεί «υπέρβαση ορίων»: Μαθαίνω τον εαυτό μου μέσα από τον άλλον, τολμώ να τον «υιοθετήσω» με τη βοήθεια της «καλής ματιάς» του πλησίον.
Κλείνοντας, παρέπεμψε στην εικονογραφία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, όπου αναπαρίσταται ο Χριστός που κρατά με τρυφερότητα την ψυχή της. Πρόκειται για μία εικόνα απόλυτης φροντίδας, ελπίδας και βεβαίωσης ότι η αγάπη Του είναι αυτή που έχει τελικά, τον τελευταίο λόγο.
Highlights
«Πίστη και αγάπη δεν πάνε χώρια. Η μία γεννά και στηρίζει την άλλη.»
«Η φροντίδα δεν είναι μόνο καθήκον. Είναι τρόπος ύπαρξης, πράξη προσφοράς που μας δίνει χαρά και νόημα.»
«Η εμπιστοσύνη ριζώνει στην πρώτη σχέση της ζωής μας. Εκεί αρχίζουν να χαράζονται μέσα μας οι πρώτες εικόνες του Θεού.
«Η αγάπη είναι υπέρβαση προσωπικών ορίων: μαθαίνω τον εαυτό μου μέσα από τον άλλον.»
«Χωρίς νόημα, η γνώση και η εμπειρία κουράζουν. Με νόημα, γίνονται ζωή.»
«Ο Χριστός κρατά την ψυχή μας με τρυφερότητα. Και αυτή είναι μία αληθινή εικόνα φροντίδας που γεννά ελπίδα.»
Αλέξης Λάππας
O κ. Αλέξης Λάππας ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας ότι μεγάλο μέρος της ενήλικης ζωής μοιάζει με αγώνα αναπλήρωσης της παιδικής μας εμπειρίας: διψάμε να θεραπεύσουμε ό,τι έμεινε ανολοκλήρωτο, και συχνά ζητούμε αυτό το «χρέος» από τους δικούς μας – ακόμη κι από τον Θεό.
Υπογράμμισε ότι ο Χριστός δεν μας καλεί στη «λογική» αμοιβαιότητας («αγαπώ όσους με αγαπούν») αλλά στην υπέρβαση: να κάνουμε χώρο για τους εχθρούς μας και να μαθητεύσουμε στη δύναμη της αγάπης. Περιέγραψε επίσης τους τρόπους με τους οποίους το κλίμα φόβου – που τροφοδοτούν οι ειδήσεις και οι κοινωνικές εντάσεις – μάς ωθεί να αναζητούμε «δυνατές πλάτες»: έναν Θεό-δύναμη, δηλαδή, που θα αλλάζει τους άλλους για χάρη μας, αλλά όχι εμάς. Η πρόσκληση του Ευαγγελίου, όμως, είναι μετάνοια του νου: Να περάσουμε δηλαδή από την “αγάπη της δύναμης” στη “δύναμη της αγάπης”.
Με παραδείγματα από την καθημερινή ζωή (οικογένεια, σχολείο, ενορία) τόνισε τη μετατόπιση «από το behavioral στο relational»: Μίλησε για λιγότερες νουθεσίες, περισσότερη συμπόνια και συνοδοιπορία, καθώς η οικογένεια νοείται ως «εργαστήρι σχέσεων», και όχι ως μηχανή επιδόσεων. Για τον λόγο αυτό, οτιδήποτε δεν ενισχύει την επιθυμία για ζωή, δεν της ανήκει. Επεσήμανε επίσης τα δύο στοιχεία που «πληγώνουν» την οικογένεια: τον ναρκισσιστικό ατομικισμό (όλα – με τους «όρους μου») και το «κουβάρι» της συγχώνευσης (όλοι μπερδεμένοι – με όλους). Τόνισε επίσης ότι η μεταμόρφωση των γονέων αποτελεί προϋπόθεση για τη θεραπεία των παιδιών, καθώς και ότι κάθε πληγή ή δοκιμασία μπορεί να αποτελέσει αφορμή για προσωπική ωρίμανση και αγιασμό.
Κλείνοντας, υπογράμμισε ότι κάθε σταυρός χρειάζεται χέρια που κρατούν και καρδιές που συμπαραστέκονται (εξάλλου ακόμη και ο Χριστός δεν τον βάσταξε μόνος Του) και μας υπενθύμισε – με λόγο ποιητικό και παρηγορητικό – ότι η αγάπη δεν κηρύσσεται, αλλά προσφέρεται. Γιατί, τελικά, «κάθε φορά που τελειώνει ο κόσμος», αυτό που ζητά η ψυχή δεν είναι επίκριση, αλλά ένα χέρι για να την κρατήσει.
Highlights
«Από την αγάπη της δύναμης, στη δύναμη της αγάπης.»
«Λιγότερα κηρύγματα – περισσότερη σχέση: από το behavioral στο relational.»
«Η οικογένεια είναι το εργαστήρι των σχέσεων. Εκεί όπου μαθαίνουμε να αγαπούμε τη ζωή. Ό,τι δεν ενισχύει την επιθυμία αυτή, δεν της ανήκει.»
«Κανείς δεν μπορεί να σηκώσει μόνος τον σταυρό του – ακόμη και ο Χριστός χρειάστηκε βοήθεια για να τον βαστάξει.»
«Δύο είναι τα στοιχεία που πληγώνουν την οικογένεια: ο ναρκισσισμός του “όλα με τους όρους μου” και η σύγχυση των ρόλων μέσα σε αυτήν.»
«Όταν ο φόβος ζητά δύναμη, το Ευαγγέλιο προτείνει σχέση.»
«Ο ώμος μας πονάει συχνά απ’ το βάρος της ασπίδας, και όχι από τα βέλη που φοβόμασταν ότι θα μας ρίξουν οι άλλοι.»